از نکاتی که در مقام ارشاد و تعلیم دیگران، به خصوص در تربیت و تبلیغ مذهب صحیح، باید بدان توجه داشته باشیم این است که رفتار و گفتارمان با هم توافق داشته باشد. «نور» به آرامی و ملایمت در دیگران اثر می گذارد، در حالی که «نار» می سوزاند و آزاردهنده است. در مقام ارشاد و هدایت دیگران، باید مثل نور بود، نه نار. نباید طوری حرف بزنیم که مخاطب و شنونده اذیت شود، نباید با تندی و خشونت برخورد نماییم، باید با ملایمت رفتار کنیم تا حرف حق در شنونده اثر کند.

امام صادق علیه السلام می فرمایند: آنان نه با زبان تنها بلکه با اعمالشان و نهایت توانشان مردم را به سوی ما دعوت می کنند.  گاهی رفتار یک شخص موجب می شود که دیگران به او متمایل شوند و اگر سخنش ضعف و نقصی داشته باشد با رفتار و شخصیتش جبران می شود. بنابراین، در مقام ارشاد و نصیحت، تأثیر عمل کمتر از گفتار نیست. به همین دلیل حضرت می فرماید: خدا رحمت کند گروهی را که با عمل و تمام توان خود درهدایت مردم تلاش کردند. باید توجه داشته باشیم که وظیفه ی ما فقط عمل فردی به دستورات اسلام نیست؛ یکی از بزرگترین وظایف ما هدایت دیگران است، چه روحانی باشیم - که رسما این مسؤولیت را پذیرفته ایم - و چه غیر روحانی. هر کس باید به قدر توان خود دیگران را هدایت کند: اگر بینی که نابینا و چاه است اگر خاموش بنشینی گناه است.

وقتی می بینیم دیگران گمراه می شوند، باید دست آنها را بگیریم و راهنماییشان کنیم. این راهنمایی وقتی مؤثر واقع می شود که رفتار ما با گفتارمان همراه باشد. حتی گاهی اگر رفتار ما درست باشد، به گفتار هم نیازی نیست، به شرط آن که هدایت را وظیفه ی خود بدانیم ومراقب رفتار و گفتارمان باشیم. باید توجه کنیم که ما می توانیم برای همسر، فرزند، دوستان و نزدیکانمان الگو باشیم.

——————————————————

- فرازی از کتاب پندهای صادق علامه مصباح یزدی (دامت عزه)

روی تصویر زیر کلیک کنید